Ziemia chełmska (XVI-XVIII w.) [MAPY]

Ziemia chełmska to najdalej na północ wysunięta część województwa ruskiego i całej Rusi Czerwonej, cechująca się dużą samodzielnością administracyjną.

Spis treści

Ukształtowanie powierzchni terenu >>>

Podział administracyjny >>>

Gęstość sieci osadniczej >>>

Ziemia chełmska (woj. ruskie, XVI-XVIII w.) - ukształtowanie powierzchni terenu [MAPA]

Ziemia chełmska charakteryzuje się wyraźną strefowością rzeźby terenu, zmieniającą się zgodnie z jej wydłużeniem na linii południowy-zachód/północny-wschód. Najwyżej wyniesiona część obszaru znajduje się na południu z kulminacją na południowy zachód od wsi Bondyrz o wysokości 364 m n.p.m.. Wzniesienia Roztocza przechodzą w niżej położone obszary wyżynne rozcięte dolinami rzek Wieprz i Bug. Dalej w kierunku północnowschodnim powierzchnia terenu nadal obniża się aby osiągnąć swój najniższy punkt w obrębie terenów podmokłych w rejonie wsi Radostów (ok. 140 m n.p.m.). Średnia wysokość ziemi chełmskiej wynosi ok. 190 m n.p.m.

mapa hipsometryczna, mapa wysokości bezwzględnych, najwyższy punkt, najniższy punkt, ziemia chełmska, XVI w., XVII w., XVIII w. powiat krasnostawski, powiat chełmski, województwo ruskie, Chełm, Gorzków, Izbica, Krasnobród, Krasnystaw, Luboml, Opalin, Pawłów, Ratno, Rejowiec, Sawin, Skierbieszów, Szczebrzeszczyn, Tarnogóra, Turobin, Uchanie, Wojsławice, Zamość, Żółkiewka

Ziemia chełmska (woj. ruskie, XVI-XVIII w.) - podział administracyjny [MAPA]

Ziemia chełmska pod względem formalnym zaliczana była do województwa ruskiego, jednak cechowała się znaczną samodzielnością administracyjną stąd region ten traktowany jest jako oddzielna jednostka w ramach Rzeczpospolitej. Region obejmował tereny o łącznej powierzchni 10 628 km kw. podzielone nierównomiernie między dwa powiaty. Na południu znajdował się mniejszy pod względem powierzchni powiat krasnostawski, obejmujący 2 299 km kw. (21,6% ogólnej powierzchni regionu), natomiast centralną i północną część województwa wliczano do powiatu chełmskiego o powierzchni 8 330 km kw., co stanowiło ponad 78% powierzchni.

Ziemia chełmska (woj. ruskie, XVI-XVIII w.) - gęstość sieci osadniczej [MAPA]

Osadnictwo w obrębie ziemi chełmskiej cechuje się koncentracją w południowej części regionu, w granicach powiatu krasnostawskiego. Największe zagęszczenie sieci osadniczej występowało w rejonie Zamościa, Krasnobrodu, Szczebrzeszyna, Krasnegostawu i Gorzłowa, gdzie wartości wskaźnika przekraczały 15 osad na 100 km kw., stanowiąc ok. 2% powierzchni całego obszaru ziemi chełmskiej. Gęstość zasiedlenia regionu spadała w kierunku północno-wschodnim aby osiągać najniższe wartości w obrębie mokradeł i bagien Polesia. W północno-wschodniej części regionu, osadnictwo koncentrowało się w głównie okolicach miasta Ratno oraz kilku większych wsi.