![Województwo ruskie (XVI-XVIII w.) [MAPY]](/uploads/1589482649_woj_ruskie_XVI_XVIII_mapy.jpg)
Spis treści
Ukształtowanie powierzchni terenu >>>
Ziemie składowe województwa ruskiego >>>
Animacja - woj. ruskie na mapach >>>
Województwo ruskie w XVII-XVIII w. - ukształtowanie powierzchni terenu [MAPA]
Województwo ruskie (bez ziemi chełmskiej) położone było przeciętnie na wysokości ok. 420 m n.p.m.. Powierzchnia terenu w granicach województwa obniżała się z południowego zachodu na północny wschód. Region od południowego zachodu opierał się o Karpaty z kulminacją w paśmie Czarnohory (Howerla 2061 m n.p.m.). Południowa część Karpat w granicach województwa ruskiego wyniesiona była zdecydowanie wyżej niż pasma górskie w części środkowej i północnej. Centralna część regionu, zlokalizowana wzdłuż dolin Dniestru i Sanu położona była niżej od terenów wyżynnych położonych w północnej części ziemi lwowskiej i halickiej. Najniżej położone obszary całego województwa ruskiego to przede wszystkim doliny rzek San i Dniestr, odpowiednio na północno-zachodnim i południowo-wschodnim krańcu tego regionu, gdzie dno dolin na granicy województwa znajdowały się na podobnej wysokości ok. 150-155 m n.p.m.
Województwo ruskie w XVII-XVIII w. - podział administracyjny [MAPA]
Województwo ruskie rozciągało się na obszarze o powierzchni 47 579 km kw. Pod względem administracyjnym podzielone było na 10 powiatów, tworzących historyczne ziemie – halicką, lwowską, przemyską i sanocką. Największa pod względem powierzchni była ziemia halicka (16 269 km kw., tj. 34,3%) podzielona na powiaty halicki, trembowelski i kołomyjski. Ziemia przemyska składała się z powiatów przemyskiego, samborskiego, stryjskiego i drohobyckiego i zajmowała powierzchnię 13 446 km kw., co stanowiło 28,2% powierzchni całego województwa. Nieco mniejsza pod względem rozmiarów była ziemia lwowska (12 237 km kw.) składająca się z powiatów lwowskiego i żydaczowskiego, obejmujących 27,8% powierzchni województwa. Najmniejszym regionem historycznym była ziemia sanocka, tworząca samodzielne starostwo o powierzchni 4 625 km kw (9,7%).
Województwo ruskie w XVII-XVIII w. - gęstość sieci osadniczej [MAPA]
Województwo ruskie stanowiło obszar o znacznym zagęszczeniu sieci osadniczej. W granicach czterech historycznych ziem tworzących województwo ruskie, znajdowało się ponad 3 400 różnej wielkości miast, wsi i osad. Największym pod względem liczby mieszkańców miastem był Lwów. Ponadto w granicach województwa położonych było 15 dużych miast (m.in. Brody, Tarnopol, Przemyśl), 169 mniejszych miast i wsi na prawach miast oraz ponad 3 000 innych wsi i osad.
Największe zagęszczenie sieci osadniczej występowało w zachodniej i centralnej części województwa, gdzie wskaźnik zagęszczenia sieci osadniczej wskazywał powyżej 15 osad na każde 100 km kw. powierzchni. Jako obszary o dużym zagęszczeniu osadnictwa zaznaczają się okolice Sanoka, Przemyśla, Pruchnika, Lwowa, Komarna, Krukienic i Leska. Znaczne nagromadzenie osad występuje ponadto w rejonie większych miast regionu, m.in. Stryja, Drohobycza, Halicza, Stanisławowa, Trembowli i Śniatynia. Najsłabiej sieć osadnicza rozwinęła się wzdłuż południowo-zachodnich granic województwa co pokrywa się z najwyższymi partiami Karpat w tym regionie.
Województwo ruskie (XVI-XVIII w.) - kartografia historyczna [ANIMACJA] ▼
Ziemie składowe województwa ruskiego
Ziemia halicka (woj. ruskie) (XVI-XVIII w.) ▼
Ziemia lwowska (woj. ruskie) (XVI-XVIII w.) ▼
Ziemia przemyska (woj. ruskie) (XVI-XVIII w.) ▼
Ziemia sanocka (woj. ruskie) (XVI-XVIII w.) ▼
Ziemia chełmska (woj. ruskie) (XVI-XVIII w.) ▼ 
MAPY POWSTAŁY NA PODSTAWIE:
Mappa Szczegulna Woiewodztwa Sandomierskiego Zrządzona Z Innych Wielu Mapp Mieyscowych Tak Dawniey Jak I Swiezo Odrysowanych Tudziesz Goscincowych I Niewątpliwych Wiadomosci, Wszystko Według Reguł Geograficznych i Obserwacyi Astronomicznych, 1:225 000, 1791
Karta Dawnej Polski, Charzanowski W., 1:300 000
Europa w XVIII w. - www.mapire.eu
Arłamowscy E.K., 1974, Lustracja województwa ruskiego 1661-1665, część II, ziemia lwowska, IH PAN, Wrocław, Warszawa
Arłamowscy E.K., Kaput W., 1970, Lustracja województwa ruskiego 1661-1665, część II, ziemia halicka i chełmska, Zakład Narodowy im. Ossolińskich
Budzyński Z., 2006, Kresy południowo-wschodnie w drugiej połowie XVIII wieku, tom 2, Atlas geograficzno-historyczny, Przemyśl-Rzeszów
Fastnacht A., 1962, Osadnictwo ziemi sanockiej w latach 1340-1650, Prace Wrocł. Tow. Nauk. Seria A, nr 84, Wrocław
Gliwa A., 2013, Kraina upartych niepogód. Zniszczenia wojenne na obszarze ziemi przemyskiej w XVII wieku, TPN, Przemyśl
Hrabyk P., 1921, Ziemia przemyska i lwowska. Szkic historyczno-geograficzny z mapą, TPN, Przemyśl
Jabłonowski A., 1899, Atlas historyczny Rzeczypospolitej Polskiej. Ziemie ruskie Rzeczypospolitej, Akademia Umiejętności, Kraków
Makarski W., 1999, Nazwy miejscowości dawnej ziemi przemyskiej, TN KUL, Lublin
Atlas Źródeł i Materiałów do Dziejów Dawnej Polski: www.atlasfontium.pl
Topograficzna Karta Królestwa Polskiego: www.bg.uwb.edu.pl
Mapa Topograficzna Polski 1:100 000, WIG
Geoportal: www.mapy.geoportal.gov.pl